To 1919 στάθηκε ένα έτος ορόσημο για τον νεότερο ελληνισμό. Το έτος της εκστρατείας στην Ουκρανία, το έτος απόβασης του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία, το έτος που ο Μουσταφά Κεμάλ, αποβιβάστηκε στην Σαμψούντα προκειμένου να ξεκινήσει την δεύτερη ιστορικά, φάση της εξόντωσης των Ελλήνων της βόρειας Μικράς Ασίας προσπαθώντας επίσης να συντονίσει την αντίσταση των Τούρκων κατά της ελληνικής στρατιάς που είχε καταλάβει πριν από μερικές εβδομάδες την Σμύρνη. Το ημερολόγιο, έγραφε 19 Μαΐου 1919.
Οι Έλληνες του Πόντου αποτελούσαν πάντοτε ένα ζωτικό κομμάτι της περιοχής και παρόλο που ήταν μακριά από τον εθνικό κορμό της ελληνικής χερσονήσου και των δυτικών παραλίων της Μικράς Ασίας, διέγραψαν την δική τους πορεία η οποία όμως ήταν παράλληλη με αυτήν των υπολοίπων Ελλήνων και κατάφεραν, σε χρόνους ζοφερούς, κατάφεραν να διατηρήσουν την εθνική τους συνείδηση με συνέπεια πάντα να αποτελούν για του Οθωμανούς Τούρκους έναν «πονοκέφαλο» για την συγκεκριμένη περιοχή, κι ενώ πληθυσμιακά δεν ξεπέρασαν τις άλλες εθνότητες της περιοχής, αποτελώντας περίπου το 40% του πληθυσμού της, οι δραστηριότητές τους, τους έκαναν κυρίαρχους στην κοινωνική και την οικονομική ζωή του τόπου αυτού.
Οι ελπίδες των εθνοτήτων που ζούσαν εντός των ορίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το κίνημα των Νεοτούρκων το 1908 που επαγγελόταν ισονομία και ισοπολιτεία, διαψεύστηκαν οικτρά σε σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς κατέστη σαφές από πολύ νωρίς πως οι εθνικιστές Νεότουρκοι, οπαδοί του συνθήματος «η Τουρκία στους Τούρκους», θα προχωρούσαν σύντομα, όπως και έκαναν, σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών με όλες τις μη τουρκικές εθνότητες που ζούσαν στα εδάφη της Αυτοκρατορίας.
Δεν θα επεκταθώ περισσότερο, τα γεγονότα είναι λίγο πολύ γνωστά, ιδίως για όσους από εμάς τα ακούσαμε μέσα από τις αφηγήσεις των γονέων και των γιαγιάδων μας. Αρκεί να έχουμε κατά νου πως από το 1914 μέχρι το 1922 εξοντώθηκαν σχεδόν 300.000 Πόντιοι με τον αριθμό των θυμάτων σύμφωνα με ορισμένες πηγές να ξεπερνά τις 350.000 μέχρι το 1924. Σε αυτούς τους αριθμούς φυσικά, δεν περιλαμβάνονται οι ξεριζωμένοι από τις εστίες τους ή οι αγνοούμενοι.
Στις 24 Φεβρουαρίου του 1994, ύστερα από δεκαετίες άρνησης, η ελληνική Βουλή, ομόφωνα, επιτελεί το ελάχιστο καθήκον της απέναντι στα εκατομμύρια των νεκρών. Αναγνωρίζεται ομόφωνα η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Κάθε χρόνο την ημέρα αυτή ο ανά τον κόσμο διάσπαρτος ποντιακός ελληνισμός, αμάχητο τεκμήριο και ζωντανό κομμάτι του οικουμενικού ελληνισμού, επιβεβαιώνει την ισχυρή θέληση και αγωνιστικότητά του, το χρέος και το εθνικό καθήκον του για τη με κάθε θεμιτό μέσο διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των προγόνων μας.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αυταπόδεικτη ιστορική αλήθεια. Κανείς δεν μπορεί να διαγράψει ή να ξαναγράψει την ιστορία. Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τις φωνές των νεκρών. Κανείς δεν μπορεί να μας στερήσει το δικαίωμα στη μνήμη. «Είναι πεποίθηση της Διεθνούς Ένωσης Μελετητών των Γενοκτονιών ότι η Οθωμανική εκστρατεία εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων της αυτοκρατορίας μεταξύ 1914 και 1923 αποτέλεσε γενοκτονία εναντίον των Αρμενίων, Ασσυρίων, Ποντίων και των Ελλήνων της Ανατολίας» (Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών).
Η 19η Μαΐου μας δίνει ακόμα μια αφορμή να ανασύρουμε μνήμες, να αναλογιστούμε και να υμνήσουμε, να υποσχεθούμε, πως θα συνεχίσουμε να δίνουμε μαζί, μια γροθιά, τον κοινό αγώνα για την επιβίωση της ιστορικής μνήμης.
Σήμερα το ποντιακό στοιχείο δεν ζητιανεύει, δεν εκλιπαρεί, αλλά απαιτεί αυτό που δικαιούται. Την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων. 100 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τον μεγάλο ξεριζωμό. Και θα αγωνιστούμε, όλοι οι Έλληνες, κι όχι μόνο οι Πόντιοι, για τη δικαίωση των νεκρών προγόνων μας και την αναγνώριση της φρικτής γενοκτονίας σε βάρος τους. Είναι καθήκον και υποχρέωσή μας.